Monday, November 27, 2017

๐Ÿ‚ เคช्เคฐाเคฃाเคฏाเคฎ เค•े เคฌเคนुเคค เคธाเคฐे เคซाเคฏเคฆे เคนोเคคे เคนैं เค”เคฐ เค‰เคจเคฎें เคธे เค•ुเค› เค†เคช เคฎเคนเคธूเคธ เค•เคฐ เคธเค•เคคे เคนैं เค”เคฐ เค•ुเค› เคจเคนीं | เคˆเคถ्เคตเคฐ เคจे เคนเคฎ เคธเคฌเค•ो เคเค• เค†เคจ्เคคเคฐिเค• เค…เคธीเคฎ เคถเค•्เคคि เคฆी เคนै, เค”เคฐ เคฏเคฆि เค‡เคธเค•ा เค‰เคšिเคค เคช्เคฐเคฏोเค— เค•िเคฏा เคœाเคฏ เคคो เคธเคญी เค‰เคธเคธे เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เค”เคฐ เคธเคฎृเคฆ्เคงि เคฎें เคช्เคฐाเคฃाเคฏाเคฎ เคธे เคซाเคฏเคฆा เค‰เค ा เคธเค•เคคे เคนैं | เคช्เคฐाเคฃ เคตाเคคाเคตเคฐเคฃ เคฎें เค‰เคชเคฒเคฌ्เคง เค†เค•्เคธीเคœเคจ เคฎाเคค्เคฐ เคนी เคจเคนीं เคนै เคชเคฐंเคคु เคœो เคนเคตा เคนเคฎ เคธांเคธ เค•े เคฐूเคช เคฎें เคฒेเคคे เคนैं เคตเคน เค…เคฆृเคถ्เคฏ เค‰เคฐ्เคœा เคธे เคญเคฐเคชूเคฐ เคนोเคคी เคนै |

เคฏเคนां เคชเคฐ เคช्เคฐाเคฃाเคฏाเคฎ เค•े เคธเคญी เค—ुเคฃों เค•ो เคฒिเค–เคจा เคธเคฎ्เคญเคต เคจเคนीं เคนै เคฒेเค•िเคจ เคนเคฎ เคฏเคน เค•เคน เคธเค•เคคे เคนैं เค•ि เค‡เคธเค•े เคฆ्เคตाเคฐा เคฎाเคจเคธिเค• เคถाเคจ्เคคि เคฎिเคฒเคคी เคนै เค”เคฐ เคคเคจाเคต เคธे เค›ुเคŸเค•ाเคฐा เคฎिเคฒเคคा เคนै |
 *เคช्เคฐाเคฃाเคฏाเคฎ เค•े เค•ुเค› เคซाเคฏเคฆे (Benefits of Pranayam)*

 *(1) เคธांเคธ เคฒेเคจे เค•ी เคฆเคฐ เคฎें เค•เคฎी*

เคฏोเค—ा เค”เคฐ เคช्เคฐाเคฃाเคฏाเคฎ เค•े เคฒเค—ाเคคाเคฐ เค…เคญ्เคฏाเคธ เคธे เค†เคช เคงीเคฎी เค”เคฐ เค—เคนเคฐी เคธांเคธ เคฒे เคธเค•เคคे เคนैं | เค†เคช เค…เคชเคจे เคธांเคธ เคฒेเคจे เค•ी เค—เคคि เค•ो 16 เคช्เคฐเคคिเคฎिเคจเคŸ เคธे เค˜เคŸाเค•เคฐ 5 เคช्เคฐเคคि เคฎिเคจเคŸ เคคเค• เค•เคฐ เคธเค•เคคे เคนैं | เคธांเคธ เคฒेเคจे เค•ी เคฆเคฐ เค˜เคŸเคจे เค•े เคจिเคฎ्เคจ เคซाเคฏเคฆे เคนैं-

เคนृเคฆเคฏ เค—เคคि (Heart Rate) เค•เคฎ เคนो เคœाเคฏेเค—ा เค•्เคฏोंเค•ि เคนृเคฆเคฏ เค•ो เคœ्เคฏाเคฆा เค†เค•्เคธीเคœเคจ เคฎिเคฒेเค—ी เค”เคฐ เคตเคน เคญी เค•เคฎ เคฌाเคฐ เคธांเคธ เคฒेเคจे เคชเคฐ | เคธांเคธ เคฒेเคจे เค”เคฐ เค›ोเฅœเคจे เค•े 1:2 เค•ा เค…เคจुเคชाเคค เคนोเคจा เค…เคš्เค›ा เคนै |

เคถเคฐीเคฐ เค•े เค…เคจ्เคฆเคฐ เค•े เค…ंเค—ो เค•ो เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เคฐเค–เคจे เค•े เคฒिเค เค•เคฎ เค•ाเคฐ्เคฏ เค•เคฐเคจा เคชเฅœेเค—ा, เค‡เคธเคฒिเค เคฌीเคฎाเคฐी เค•เคฎ เคนोเค—ी |

เคฐเค•्เคคเคšाเคช (Blood Pressure) เค•เคฎ เคนोเค—ा, เคถเคฐीเคฐ เคฎें เคคเคจाเคต เค•เคฎ เคนोเค—ा เค”เคฐ nerves เคฐिเคฒैเค•्เคธ เคฐเคนेเค—ी |

 *(2) เคช्เคฐाเคฃाเคฏाเคฎ เคธे เค†เคฏु เคฎें เคตृเคฆ्เคงि*

เคฏोเค— เคฆเคฐ्เคถเคจ เค•े เค…เคจुเคธाเคฐ, เคœ्เคฏाเคฆा เค‰เคฎ्เคฐ เคธांเคธ เคฒेเคจे เค•ी เค—เคคि เคชเคฐ เคจिเคฐ्เคญเคฐ เค•เคฐเคคी เคนै | เคธांเคธ เคฒेเคจे เค•ी เคฆเคฐ เคฏเคฆि เค•เคฎ เคนो เคœाเค เคคो เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•ी เค‰เคฎ्เคฐ เคญी เคฌเฅ เคœाเคคी เคนै |

เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เค•े เคคौเคฐ เคชเคฐ เค•เค›ुเคตा 1 เคฎिเคจเคŸ เคฎें 4-5 เคฌाเคฐ เคธांเคธ เคฒेเคคा เคนै เค”เคฐ 200 เคธाเคฒ เคฏा เค‰เคธเคธे เค…เคงिเค• เคœीเคคा เคนै | เคœเคฌเค•ि เคฎเคจुเคท्เคฏ 1 เคฎिเคจเคŸ เคฎें 15-16 เคฌाเคฐ เคธांเคธ เคฒेเคคा เคนै เคฒเค—เคญเค— 100 เคธाเคฒ เคคเค• เคœीเคคा เคนै |

 *(3) Blood Circulation เคฎें เคธुเคงाเคฐ*

เค—เคนเคฐी เคธांเคธ เคฒेเคจे เคธे เค…เคงिเค• เคฎाเคค्เคฐा เคฎें เค†เค•्เคธीเคœเคจ เคนเคฎाเคฐे เค–ूเคจ เคฎें เคฌเคนเคคी เคนै เคนृเคฆเคฏ เค‡เคธ เค–ूเคจ เค•ो เคฐเค•्เคค เคตाเคนिเคจिเคฏों (Blood Vessels) เค•े เคฆ्เคตाเคฐा เคชूเคฐे เคถเคฐीเคฐ เค•ी เคช्เคฐเคค्เคฏेเค• เค•ोเคถिเค•ा (Cell) เค•ो เคชเคนुंเคšाเคคा เคนै | เค‡เคธเคธे เคชूเคฐे เคถเคฐीเคฐ เคฎें เค–ूเคจ เค•े เคธाเคฅ เค†เค•्เคธीเคœเคจ (เคช्เคฐाเคฃ เคตाเคฏु) เค…เคงिเค• เคฌเคนเคคी เคนै เคœिเคธเค•े เคธेเคฒ्เคธ เค•ा เค•्เคทเคฏ (Decay) เคฌเคนुเคค เค•เคฎ เคนो เคœाเคคा เคนै เคœो เค•ि เค†เคฏु เคฌเฅाเคจे เค•ा เคฎुเค–्เคฏ เค•ाเคฐเคฃ เคนै |

 *(4) เคนृเคฆเคฏ เค•े เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เค•े เคฒिเคฏे เคช्เคฐाเคฃाเคฏाเคฎ*

เคนृเคฆเคฏ (heart) เคนเคฎाเคฐे เคถเคฐीเคฐ เค•ा เคธเคฌเคธे เคœเคŸिเคฒ เค”เคฐ เคต्เคฏเคธ्เคค เค…ंเค— เคนै | เคฏเคน เคชूเคฐे เคฆिเคจ เคฎें เคฒเค—เคญเค— 1 เคฒाเค– (1,00,000 ) เคฌाเคฐ เคงเฅœเค•เคคा เคนै เค”เคฐ เคชूเคฐे เคถเคฐीเคฐ เคฎें เคฒเค—ाเคคाเคฐ เคฐाเคค-เคฆिเคจ เค–ूเคจ เค•ा เคธंเคšाเคฐ เค•เคฐเคคा เคนै | เคนृเคฆเคฏ เค•ा เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เคนी เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•े เคœीเคตเคจ เค”เคฐ เค…เคจ्เคฏ เคถเคฐीเคฐ เคธเคฎ्เคฌเคจ्เคงी เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เค•ा เคจिเคฐ्เคงाเคฐเคฃ เค•เคฐเคคा เคนै | เค…เคงिเค• เค‰เคฎ्เคฐ เคนोเคจे เคชเคฐ เค‡เคธเค•ा เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เคฐเคนเคคा เคœ्เคฏाเคฆा เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคนै | เค–ूเคจ เคฎें เคœ्เคฏाเคฆा เค†เค•्เคธीเคœเคจ เคนोเคจे เค•ा เคธीเคงा เคฎเคคเคฒเคฌ เคนै เคนृเคฆเคฏ เค•ी muscles เค•ो เค…เคงिเค• เค†เค•्เคธीเคœเคจ เค”เคฐ เคฏเคน เค†เค•्เคธीเคœเคจ เคชूเคฐे เคนृเคฆเคฏ เค•ो เคธ्เคตเคธ्เคฅ เคฐเค–เคจे เคฎें เคฏोเค—เคฆाเคจ เค•เคฐ เคธเค•เคคा เคนै |

 *(5) เคถเคฐीเคฐ เค•े เค…ंเค—ो เค•ो เคฌेเคนเคคเคฐ เค•ाเคฎ เค•เคฐเคจे เคฎें เคช्เคฐाเคฃाเคฏाเคฎ เคธे เคซाเคฏเคฆे*

เค‡เคธเค•े เคฌเคนुเคค เคธाเคฐे เคซाเคฏเคฆे เคนैं เคฒेเค•िเคจ เค•ुเค› เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เค…ंเค—ो เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคนเคฎ เค†เคชเค•ो เคจीเคšे เคฌเคคा เคฐเคนे เคนैं-

เคชूเคฐा system เคœเคฌ เคธเคนी เค•ाเคฎ เค•เคฐเคคा เคนै เคคो เคนเคฎाเคฐे เคซेเคซเฅœे, เคนृเคฆเคฏ, เคชेเคŸ, เค†ंเคค, เค•िเคกเคจी เค”เคฐ pancreas เคธ्เคตเคธ्เคฅ เคฐเคนเคคे เคนैं เค”เคฐ เคธเคนी เค•ाเคฐ्เคฏ เค•เคฐเคคे เคนैं |

เคชूเคฐा เคชाเคšเคจ เคคंเคค्เคฐ เคฎเคœเคฌूเคค เค”เคฐ เคธ्เคตเคธ्เคฅ เคฐเคนเคคा เคนै | เค‡เคธเค•े เคธाเคฅ เคชाเคšเคจ เคธे เคธเคฎ्เคฌเคจ्เคงी เคธเคญी เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•े เคฐोเค—ों เคธे เคจिเคœाเคค เคฎिเคฒเคคी เคนै |

เคšिเฅœเคšिเฅœाเคชเคจ, เคฅเค•ाเคจ เค”เคฐ เค†เคฒเคธ्เคฏ เคฆूเคฐ เคญाเค—เคคे เคนै เค‡เคธเค•े เคซเคฒเคธ्เคตเคฐूเคช เค†เคช เค…เคชเคจे เค•ाเคฐ्เคฏ เค…เคงिเค• efficiency เคธे  เค•เคฐ เคชाเคคे เคนैं |

เคช्เคฐाเคฃाเคฏाเคฎ เคธे เคถเคฐीเคฐ เค•े เคธเคญी เค…ंเค— เค…เคงिเค• เค†เค•्เคธीเคœเคจ เคชाเคคे เคนै เค‡เคธเคฒिเค เคถเคฐीเคฐ เคธे เคธเคญी เคตिเคทैเคฒे เคชเคฆाเคฐ्เคฅ (toxins) เคฌाเคนเคฐ เคจिเค•เคฒ เคœाเคคे เคนैं | เค‡เคธ เคตเคœเคน เคธे เคœो เคฐोเค— เค†เคชเค•ो เคนोเคจे เคตाเคฒे เคนोเคคे เคนैं เคตเคน เค•เคญी เคจเคนीं เคนोเคคे | เคช्เคฐाเคฃाเคฏाเคฎ เคธे เคชूเคฐे เคถเคฐीเคฐ เคช्เคฐเคคिเคฐोเคงเค• เค•्เคทเคฎเคคा (Immune System) เคฌเฅเคคी เคนै เคœो เค•ि เคถเคฐीเคฐ เค•ो เคฐोเค—ों เคธे เคฌเคšाเคคा เคนै |

 *(6) เคช्เคฐाเคฃाเคฏाเคฎ เคธे เคชाเคฏें เคฌेเคนเคคเคฐ เคฎाเคจเคธिเค• เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ*

เคช्เคฐाเคฃाเคฏाเคฎ เค†เคชเค•ो เคจเค•ाเคฐाเคค्เคฎเค• เคตिเคšाเคฐों เคธे เคฎुเค•्เคค เค•เคฐเคคा เคนै เค”เคฐ เคธाเคฅ เคนी เค—ुเคธ्เคธा, เคคเคจाเคต, เค…เคตเคธाเคฆ, เคฒाเคฒเคš, เค˜เคฎเคฃ्เคก, เคœैเคธे เคถเคฐीเคฐ เค•ो เคจुเค•เคธाเคจ เคชเคนुँเคšाเคจे เคตाเคฒी เคฎाเคจเคธिเค• เคธ्เคฅिเคคिเคฏों เคธे เคญी เคฌเคšाเคคा เคนै |

เคช्เคฐाเคฃाเคฏाเคฎ เค†เคชเค•े เคฎเคจ เค•ी เคšंเคšเคฒเคคा เค•ो เค•เคฎ เค•เคฐเคคा เคนै เคœिเคธเคธे เค†เคชเค•ो เคง्เคฏाเคจ เคฒเค—ाเคจे เคฎें เคฎเคฆเคฆ เคฎिเคฒเคคी เคนै |

เคช्เคฐाเคฃाเคฏाเคฎ เคธे เค†เคช เค…เคชเคจे เค•ो เคถเคฐीเคฐ เคนเคฒ्เค•ा เคฎเคนเคธूเคธ เค•เคฐेंเค—े, เค†เคจ्เคคเคฐिเค• เคถाเคจ्เคคि เคฎเคนเคธूเคธ เคนोเค—ी, เค…เคš्เค›ी เคจींเคฆ เค†เคฏेเค—ी, เคฏाเคฆเคฆाเคถ्เคค เค…เคš्เค›ी เคนोเค—ी เค”เคฐ เคเค•ाเค—्เคฐเคคा (concentration) เคฎें เคญी เคตृเคฆ्เคงि เคนोเค—ी |

 *(7) เค…เคงिเค• เค‰เคฎ्เคฐ เคฎें เคชाเคฏें เค…เคš्เค›ा เคœीเคตเคจ*

เคœो เคฒोเค— เค•เคฎ เคถाเคฐीเคฐिเค• เคถ्เคฐเคฎ เค•เคฐเคคे เคนैं เคคो เค‰เคจเค•े เคซेเคซเฅœे เค•ा เคตिเค•ाเคธ เค…เคงिเค• เคจเคนीं เคนोเคคा เค”เคฐ เคฌेเคนเคฆ เค•เคฎเคœोเคฐ เคนो เคœाเคคा เคนै | เค‡เคธเคฒिเค เคเคธे เคฒोเค—ों เค•े เคซेเคซเฅœे เคถเค•्เคค เคนो เคœाเคคे เคนैं เคœिเคธเคธे เคธांเคธ เคฒेเคจे เค•ी เค•्เคทเคฎเคคा เค˜เคŸ เคœाเคคी เคนै | เคฌเฅी เค‰เคฎ्เคฐ เคฎें เคเคธे เคฒोเค—ों เคฒिเค เคช्เคฐाเคฃाเคฏाเคฎ เค•ुเค› เคธเคฎเคธ्เคฏाเค“ं เคฎें เคฒाเคญเค•ाเคฐी เคนो เคธเค•เคคा เคนै เคœैเคธे-

เคถเคฐीเคฐ เคฎें เคถเค•्เคคि เค”เคฐ เค‰เคฐ्เคœा เค•ी เค•เคฎी |

 *เคฐเค•्เคค เคฎें เคฏूเคฐिเค• เคเคธिเคก (uric acid) เค•े เค‡เค•เคŸ्เค ा เคนोเคจे เคธे เคœोเฅœों เคฎें เคฆเคฐ्เคฆ เค”เคฐ เคฌेเคšैเคจी เคนोเคคी เคนै เคœोเค•ि เคช्เคฐाเคฃाเคฏाเคฎ เคธे เคจिเคฏंเคค्เคฐिเคค (control) เค•เคฐ เคธเค•เคคे เคนैं |*

เคชीเค  เคฆเคฐ्เคฆ, เคธिเคฐ เคฆเคฐ्เคฆ, เค–ूเคจ เค•ी เค•เคฎी, muscle เคฎें เคœเค•เฅœเคจ, เคœोเฅœों เค•ी เคœเค•เฅœเคจ เคฎें เคช्เคฐाเคฃाเคฏाเคฎ เคธे เคฎเคฆเคฆ เคฎिเคฒเคคी เคนै |

เค–ूเคจ เค•ी เคจเคฒिเคฏों เคฎें เคชเคฐेเคถाเคจी (hardening of arteries) เค•ी เคตเคœเคน เคธे เค–ूเคจ เคธเคนी เคคเคฐीเค•े เคชूเคฐे เคถเคฐीเคฐ เคฎें เคจเคนीं เคซैเคฒ เคชाเคคा เคนै เคœोเค•ि เคช्เคฐाเคฃाเคฏाเคฎ เคธे เค ीเค• เคนो เคœाเคคा เคนै |

 *เค‡เคธเคฒिเค เค†เคช เคช्เคฐाเคฃाเคฏाเคฎ เค•ो เค…เคชเคจी เคฆिเคจเคšเคฐ्เคฏा เคฎें เคถाเคฎिเคฒ เค•เคฐें เค”เคฐ เคฌिเคจा เค•िเคธी break เค•े เคฐोเคœाเคจा เค•เคฐें | เค‡เคธเค•े เคซाเคฏเคฆे เค†เคช เคคเคญी เค…เคจुเคญเคต เค•เคฐ เคชाเคฏेเค—े เคœเคฌ เค†เคช เคธ्เคตเคฏं เค•เคฐेंเค—े |*

No comments:

Post a Comment